เล่าเรื่องลูกฟิก หรือ มะเดื่อฝรั่ง

หมวดหมู่ของบล็อก:

Keywords:

อ้อยหวานอยากได้ต้นฟิกมานานหลายปี ตามล่าตามหาทุกแห่งที่ไป (ในแคนนาดา) ลองปลูกกับเมล็ดหลายครั้งหลายหน ก็ไม่มีต้นฟิกกับเขาสักที สามปีที่แล้ว จู่ๆ ก็ไปเจอที่ร้านขายต้นไม้แถวบ้าน เลยได้เป็นเจ้าของกับเขาด้วยต้นหนึ่ง เผ่าพันธ์อะไร หารู้ไม่ เพราะป้ายที่ติดมากับต้นระบุเพียงว่า Common fig

จะเป็นพันธ์อะไรก็ตามแต่อ้อยหวานก็รักเป็นนักหนา ทะนุถนอม ให้น้ำให้ปุ๋ยจนมีตุ่มเล็กๆ ขึ้นมาเต็ม นับได้ถึง 30 กว่าตุ่ม ไปเที่ยวกลับมาจาก 30 กว่า เหลือแค่สอง ได้กินลูกฟิกสองลูกจากต้น อร่อยไม่รู้ลืม

ปีต่อมาก็เข้ารอยเดิมคือลูกฟิก 30 กว่าลูก ได้กินอยู่สองลูกน้อยๆ ทำให้อ้อยหวานศึกษา รื้อค้น คุ้ยเขี๋ยข้อมูลเพื่อมาประคบประหมต้นฟิก ทำทุกอย่างที่เขาแนะนำ มาคราวนี้ก็เข้ารอยเดิมอีก แล้วอ้อยหวานก็ได้ข้อสรุปว่าต้นฟิกของอ้อยหวานเป็นฟิกพันธ์ที่ไม่ใช่ parthenocarpic คำว่า parthenocarpic นี้ไม่รู้ว่าจะแปลเป็นเป็นภาษาไทยว่าอย่างไร parthenocarpic คือการมีผลของต้นไม้ โดยไม่ต้องมีการผสมเกสรหรือปฏิสนธิ และจะไม่ผลิตเมล็ด เมื่อไม่ใช่ parthenocarpic ผลก็จะหล่นร่วงก่อนวัยอันควร สรุปแล้วว่าปีหน้าต้องหาต้นใหม่มาปลูก

วันนี้อ้อยหวานเลยเอาเรื่องราวของฟิกที่ได้ขุดคุ้ยมาเล่าสู่กันฟัง

ลูกฟิก หรือ มะเดื่อฝรั่ง มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Common fig มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า Ficus carica มีถิ่นกำเนิดในตะวันออกกลางและเอเชียตะวันตก เป็นพืชสกุลเดียวกับ ต้นโพธิ์ ต้นไทร หรือมะเดื่อ (Ficus) และอยู่ในวงค์เดียวกับมัลเบอร์รี่หรือต้นหม่อน

ลูกฟิกถือว่าเป็นไม้ผลที่มนุษย์ปลูกที่เก่าแก่ที่สุด มีประวัติศาสตร์มายาวนานกว่า 5,000 ปี มีการบันทึกไว้ประมาณ 800 สายพันธุ์

ต้นฟิกโดยทั่วไปแล้วแบ่งได้เป็นสามประเภทคือ

- ต้นฟิกประเภท Persistent มีดอกตัวเมียไม่ต้องผสมเกสรก็สามารให้ผลได้โดยใช้วิธี parthenocarpic ที่อ้อยหวานกล่าวไว้ในตอนต้น พันธุ์ Dottato (Kadota) พันธุ์ Black Mission พันธุ์ Brown Turkey พันธุ์ Brunswick และพันธุ์ Celeste จะเป็นต้นฟิกประเภทนี้

รูปข้างบนจากซ้ายไปขวาคือพันธุ์ Kadota พันธุ์ Black Mission พันธุ์ Sierra พันธุ์ Brown Turkey และพันธุ์ Calimyrna อ้อยหวานไม่แน่ใจว่าพันธุ์ Sierra และพันธุ์ Calimyrna จะเป็นต้นฟิกประเภท Persistent หรือไม่

พันธุ์ Brown Turkey

- ต้นฟิกประเภท caduceus เป็นต้นฟิกที่ต้องผสมเกสรจากตัวต่อ fig wasp ถ้าไม่ได้รับการผสมลูกฟิกก็จะร่วง พันธุ์ Smyrna และพันธุ์ Zidi จะเป็นต้นฟิกประเภทนี้

รูปข้างบนคือพันธุ์ Smyrna

พันธุ์ Zidi

- ต้นฟิกประเภท Intermediate เป็นพันธุ์ที่ไม่ต้องผสมเกสรในการให้ผลในครั้งแรกของปี (breba crop) แต่ในครั้งที่สองของปี (main crop) จะต้องมีการผสมเกสร งงไหม? อ้อยหวานขอสรุปว่าต้องมีการผสมเกสรก็แล้วกัน พันธุ์ Lampeira และพันธุ์ San Pedro จะเป็นต้นฟิกประเภทนี้

รูปข้างบนคือพันธุ์ Lampeira

ดอกของฟิกจะอยู่ในตุ่มสีเขียวที่เรียกว่า synconium ในตุ่ม synconium นี้จะมีดอกเล็กๆ มากมาย แมลงผสมเกสรของดอกไม้โดยการเข้าทางรูเล็กๆ ที่ปลายของตุ่มฟิกสีเขียว ดังนั้นจึงต้องเป็นแมลงที่ตัวเล็กมาก ตุ่มฟิกสีเขียวที่ไม่ผ่านการผสมเกสรก็จะร่วงหล่น